paranın fonksiyonları – İktisat Online (Ekonomi Online)
Para, herkes tarafından kabul edilen bir değişim aracıdır.
Paranın; hesap birimi, değişim aracı, değer saklama ve ekonomi politikası aracı olması fonksiyonları bulunmaktadır. Para, soyut ve somut belgelerden oluşabilir.

Hesap birimi deyince paranın standart bir değer ölçüsü olduğunu anlamalıyız. Bunu da şöyle açıklayabiliriz: Takas ekonomilerinde mallar birbirleriyle takas ediliyordu ve bu durum büyük bir karmaşaya/külfete yol açıyordu. Çünkü, insanlar ürettikleri mal dışında bir mal almak istediklerinde hem malı taşımak ve muhafaza etmek hem alacağı ürünle takas oranını daima düşünmek zorundaydı. Yani ben üzüm üretiyorsam ve canım portakal çekerse karşı tarafın canının üzüm çekmesini beklemeli veya düşük miktarda portakal için çok fazla üzüm vermeyi teklif etmeliydim. Oysa paralı ekonomilerde karşı tarafa parayı uzatırsınız ve istediğiniz ürünü alırsınız. Ne büyük kolaylık değil mi? Evet, işte para standart bir değer ölçüsüdür. Bunu herkes bilir ve buna göre işlem yapar. Bu durum hem üretici hem tüketici açısından kolaylık sağlar.
Paranın değişim aracı olma fonsiyonu deyince yine takas ve paralı ekonomileri düşünmeliyiz.
Takas ekonomilerinde mallar mallara dönüştürülüyordu.
Oysa paralı ekonomilerde mallar paraya ve paralar mallara dönüşür.
Bu nedenle paralı ekonomilerde ekonomik birimler sadece uzman oldukları alanlarda çalışırlar ve bu durum refahı arttırır. Paranın kullanılmasıyla beraber sağlanan (bkz:iş bölümü ve uzmanlaşma) verimliliği arttırır.

Paranın değer saklama fonksiyonu ise şöyledir:

Takas ekonomilerinde Y (gelir) - C (tüketim) = S (tasarruf) denklemi geçerlidir. Takas ekonomilerinde tasarruflar fiziki varlık olarak saklanır.

Paralı ekonomilerde para ve benzeri (finansal aktifler) şeklinde saklanır.


Paranın bir diğer fonksiyonu ise ekonomi politikası aracı olmasıdır. Para politikası konusu altında detaylı biçimde işlenecektir. Kısaca, belirlenen hedeflere ulaşmak için paranın elde edilebilirliğini ve maliyetini etkilemeye yönelik alınan kararlardır. [br] NOt: Ders notudur.